Νικόλαος Παναγιωτόπουλος

Θάνατοι από κορονοϊό-Νοσηλεία σε ΜΕΘ.

Στην κ. Σεβαστή των 94 ετών και την οικογένειά της,
που τόλμησαν και νίκησαν τον κορονοϊό στο σπίτι
παρά τις αντίθετες παραινέσεις κάποιων «ειδικών»
που τώρα θα έχυναν κροκοδείλια δάκρυα
για μία ακόμη απώλεια.

(Θάνατοι από κορονοϊό-Νοσηλεία σε ΜΕΘ )Τους τελευταίους μήνες στο καθημερινό δελτίο θυμάτων από κορονοϊό έχουμε συνηθίσει πια να ακούμε αριθμούς που κυμαίνονται από 50- 100 με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε πια μια ανάσα από τους 12.000 θανάτους. Και αναρωτιούνται σίγουρα όσοι έχουν τη στοιχειώδη ευαισθησία, μια που όπως φαίνεται οι πολλοί δεν ασχολούνται πια, γιατί πέθαναν τόσοι άνθρωποι σε μια χώρα που πήρε τόσο αυστηρά μέτρα.

Ειρωνευόμασταν πέρυσι τους Ευρωπαίους για τον αριθμό των θυμάτων τους εμείς οι δήθεν επιτυχημένοι αλλά φέτος μας αποκλείουν αυτοί μέχρι στιγμής από τα τουριστικά τους σχέδια.  Για την αποτελεσματικότητα της καραντίνας γράψαμε πολλά σε προηγούμενα άρθρα. Για την ανάγκη μιας πολιτικής στοχευμένων τέστ επίσης. Όμως σήμερα ας βοηθήσουμε τη σκέψη μας για να καταλάβουμε τι συνέβη και πάρα πολλοί συνάνθρωποί μας πέθαναν μετά από πολλές εβδομάδες νοσηλείας και ενώ ήδη ήσαν αρνητικοί στον ιό.

Μικρόβια,ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις και αντιβιοτικά.

Για να κατανοήσουμε κάποια πράγματα καλύτερα ας μιλήσουμε λίγο για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Όλα τα νοσοκομεία έχουν τα δικά τους ανθεκτικά στα αντιβιοτικά μικρόβια. Αυτά προέκυψαν από τη μεγάλη και πολύ συχνά αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών. Όταν για αντιμετωπίσω μια λοίμωξη από κάποιο μικρόβιο χορηγήσω ένα αντιβιοτικό, μπορεί να καταστρέψω τον μεγαλύτερο αριθμό των  μικροβίων, κάποια όμως από αυτά που είναι εκατομμύρια και πολλαπλασιάζονται γρήγορα θα αναπτύξουν κάποιο μηχανισμό αντοχής απέναντι στο αντιβιοτικό. Έτσι αυτά τα μικρόβια θα επιζήσουν και θα είναι πια ανθεκτικά απέναντι στο συγκεκριμένο αντιβιοτικό. Και επομένως σε επόμενη λοίμωξη θα πρέπει να χρησιμοποιήσω κάποιο πιο ισχυρό αντιβιοτικό απέναντι στο ανθεκτικό μικροβιακό στέλεχος που εγώ δημιούργησα. Και στη συνέχεια αν η χρήση του πιο ισχυρού αντιβιοτικού είναι  συχνή θα εμφανιστούν ανθεκτικά μικροβιακά στελέχη που θα επικρατήσουν και θα αχρηστεύσουν την αποτελεσματικότητα και αυτού του αντιβιοτικού.

Μικρόβια πολυανθεκτικά στα αντιβιοτικά.

Σιγά σιγά λοιπόν τα αντιβιοτικά θα αχρηστεύονται και στο τέλος θα υπάρχουν μικρόβια πολυανθεκτικά στα ισχυρότερα από τα αντιβιοτικά. Αυτά θα επικρατήσουν στο  νοσοκομείο και μάλιστα στον πιο ευαίσθητο χώρο του που είναι οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Το φαινόμενο της δημιουργίας  ανθεκτικών μικροβίων επιταχύνεται αν χορηγώ αντιβιοτικά και εκεί που δε χρειάζονται και βέβαια αν χρησιμοποιώ απευθείας τα πιο ισχυρά αντιβιοτικά για ένα απλό μικρόβιο. Στη χώρα μας που ο κάθε ένας έχει δύο ή τρία αντιβιοτικά στο ντουλάπι του γιατί τα πήρε από το φαρμακείο συνήθως χωρίς λόγο (μόνο τελευταία καθιερώθηκε η υποχρεωτική συνταγή για χορήγηση αντιβιοτικών) η κατάσταση είναι δραματική. Είμαστε πρώτοι σε ανθεκτικά μικρόβια στην Ευρώπη και οι ψευδομονάδες, οι κλεμπσιέλλες και τα acinetobacter είναι παρόντα σε όλα τα νοσοκομειακά ιδρύματα.

Θάνατοι από κορονοϊό-Νοσηλεία σε ΜΕΘ.Η επίδραση των πολυανθεκτικών μικροβίων.

Ας ξεχάσουμε λοιπόν για λίγο τον κορονοϊό και ας δούμε κάποιον που υποβάλλεται σε μια χειρουργική επέμβαση που έχει κάποιες επιπλοκές και χρειάζεται να παραμείνει λίγες ημέρες παραπάνω σε μια ΜΕΘ. Ο ασθενής αυτός μόλις αρχίζει να συνέρχεται από το χειρουργείο του βρίσκεται αποικισμένος μέσω του αναπνευστήρα, του προσωπικού που ασχολείται με τη νοσηλεία ή οποιουδήποτε υλικού της ΜΕΘ  με κάποιο πολυανθεκτικό μικροβιακό στέλεχος. Αρχίζει να κάνει πυρετό, να επιβαρύνεται από την δράση του μικροβίου και στο τέλος εν μέσω σήψης, δηλαδή της διασποράς του μικροβίου μέσω του αίματος σε όλο τον οργανισμό, εμφανίζει πολυοργανική ανεπάρκεια και πεθαίνει. Δεν πεθαίνει από την επέμβαση καθαυτή αλλά από κάποια ενδονοσοκομειακή λοίμωξη που ακολούθησε την επέμβαση. Η επέμβαση βέβαια ήταν η αιτία που βρέθηκε στη ΜΕΘ αλλά αν δεν του μεταδιδόταν το μικρόβιο εκεί, θα μπορούσε ενδεχομένως να ζήσει.

Θάνατοι από κορονοϊό-Νοσηλεία σε ΜΕΘ.Από  την covid λοίμωξη σε σοβαρή μικροβιακή λοίμωξη.

Ας γυρίσουμε λοιπόν στον κορονοϊό. Κάποιος εμφανίζει υψηλό πυρετό που επιμένει ή κάποια συμπτώματα που τον πανικοβάλουν και ζητά ιατρική βοήθεια. 9 στους 10 ιατρούς θα του συστήσουν να πάει στο νοσοκομείο. Εκεί είτε για να έχουν τα νώτα τους καλυμμένα είτε για λόγους υπερβάλλοντα ζήλου είτε γιατί η εισαγωγή είναι μια εύκολη λύση για τον εφημερεύοντα παθολόγο θα τον κρατήσουν για νοσηλεία. Ο οργανισμός του που περνά μια ίωση, την covid 19, θα είναι σαφώς εξασθενημένος και σε ένα γεμάτο από ανθεκτικά μικρόβια νοσοκομειακό χώρο σχεδόν σίγουρα θα νοσήσει από κάποιο από αυτά τα ισχυρά μικρόβια. Έτσι ενώ η covid λοίμωξη ήταν η αφορμή τώρα το πρόβλημα μετατοπίζεται σε μια σοβαρή μικροβιακή λοίμωξη με ένα πολυανθεκτικό στα αντιβιοτικά μικρόβια.

Και αρχίζει μια δύσκολη προσπάθεια που απαιτεί ακέραιο ανοσοποιητικό σύστημα ισχυρά αλλά επικίνδυνα αντιβιοτικά και πολύ καλή υποστήριξη των ζωτικών οργάνων του. Και τα τρία πάσχουν σε καθεστώς πανδημίας και σε ένα σύστημα υγείας προβληματικό. Το ανοσοποιητικό σύστημα γιατί ήδη μπορεί λόγω μεγάλης ηλικίας, συνυπάρχοντος προβλήματος υγείας ή πάντως σίγουρα λόγω της λοίμωξης από τον κορονοϊό λειτουργεί προβληματικά. Τα αντιβιοτικά δεν επαρκούν ακόμη και αν είναι αποτελεσματικά για το μικρόβιο αν ο οργανισμός δεν αντιδρά, πόσο μάλλον όταν το μικρόβιο είναι ανθεκτικό σε αυτά. Και η καλή υποστήριξη απαιτεί ένα καλά οργανωμένο σύστημα υγείας με επάρκεια μέσων και εξειδικευμένο προσωπικό που είναι δύσκολο να βρεθούν σε ένα σύστημα σαν το δικό μας.

Το ποσοστό των  ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων ως   δείκτης ποιότητας ενός συστήματος υγείας.

Αν κάποιος εισαχθεί σε ΜΕΘ τα πολυανθεκτικά μικρόβια και η χρήση αναπνευστήρων, καθετήρων και υλικών που είναι ήδη αποικισμένα ή αποικίζονται γρήγορα από αυτά, οδηγούν σε ώρες στη σοβαρή μικροβιακή λοίμωξη. Εάν το ποσοστό ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων είναι  δείκτης ποιότητας ενός συστήματος υγείας είναι γνωστό πως στη χώρα μας έχουμε ένα από τα χειρότερα σκόρ. Από πολλών ετών στα συνέδρια λοιμώξεων η Ελλάδα ήταν το μαύρο πρόβατο λόγω του ανησυχητικά υψηλού ποσοστού θανάτων από ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Επομένως η είσοδος σε ΜΕΘ που παρουσιάστηκε τόσους μήνες  ως η λύση για την αντιμετώπιση της πανδημίας δεν ήταν παρά η αρχή του προβλήματος και θα μπορούσαμε να πούμε η αρχή του τέλους.

Θάνατοι από κορονοϊό.Περίθαλψη των ασθενών στο σπίτι μέσω ενός οργανωμένου πρωτοβάθμιου συστήματος φροντίδας υγείας (ΠΦΥ).

Ποια θα ήταν η λύση; Οι ασθενείς να περιθάλπονται στο σπίτι τους. Με ένα οργανωμένο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας, με οικογενειακούς ιατρούς που να ξέρουν τη δουλειά τους και με κατ’ οίκον νοσηλεία. Στα νοσοκομεία να πηγαίνουν μόνο όσοι χρειάζονται μηχανική υποστήριξη σε ΜΕΘ. Όχι για να πάρουν οξυγόνο. Το οξυγόνο δε θεραπεύει αλλά υποστηρίζει. Οξυγόνο, κορτιζόνη, αντιβιοτικά, αντιπηκτικά, χορηγούνται και στο σπίτι. Αλλά εκεί δεν υπάρχουν πολυανθεκτικά μικρόβια και η πιθανότητα σοβαρής επιλοίμωξης είναι μηδενική.

Και τα νοσοκομεία θα αποσυμφορούνταν και θα έμεναν για την αντιμετώπιση των πολύ σοβαρών περιστατικών και εκατοντάδες πολύτιμες ζωές θα σώζονταν. Σας μεταφέρω την προσωπική μου πείρα από δεκάδα ασθενών με σοβαρά προβλήματα υγείας, μεγάλη ηλικία και εκδήλωση διαπιστωμένης covid πνευμονίας με χαμηλό οξυγόνο στο αίμα, που αντιμετωπίσθηκαν με τη δική μου φροντίδα στο σπίτι. Όλοι ανάρρωσαν και παρά το ότι άλλοι συνάδελφοι τους παρέπεμπαν σε νοσοκομεία δεν το έκαναν και δεν χρειάστηκε τελικά νοσηλεία κανένας.

Αυτή είναι η άλλη προσέγγιση της πανδημίας που δυστυχώς για λόγους έλλειψης διάθεσης να οργανωθεί κάτι που ποτέ δε φροντίσαμε σε αυτή τη χώρα, την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, αλλά και λόγω της επικράτησης  κάποιων συμφερόντων που έδειξαν τις ΜΕΘ ως τη μοναδική λύση  ποτέ δεν αποτολμήθηκε. Τώρα με 12000 νεκρούς ας διδαχθούμε τουλάχιστον από τα λάθη μας μήπως και μπορέσουμε έστω και την έσχατη στιγμή να αλλάξουμε γραμμή πλεύσης.