Ελληνικά 
English 
Η σχέση ασθενούς-ιατρού.
(Ο καλός ιατρός και επικοινωνία με τον ασθενή.) Στη σειρά άρθρων που μας απασχόλησαν και αφορούσαν τους όρους οι οποίοι θα πρέπει να ισχύουν στη σχέση ασθενούς- ιατρού είδαμε πως θα μπορούσε αυτή να εξελιχθεί αποτελεσματικότερα προκειμένου να δοθούν οι καλύτερες δυνατές λύσεις. Οι ασθενείς είναι δεδομένο ότι προσεγγίζουν αναγκαστικά τον ιατρό τους με αρκετό άγχος, φόβο και δισταγμό αλλά και ελπίδα και προσδοκία. Ο ιατρός, αλλά και οι άλλοι επαγγελματίες υγείας, μπορεί να συμβάλλουν με τη σωστή επικοινωνία τόσο στη βελτίωση της ψυχολογίας του ασθενούς όσο και στην ουσιαστική επίλυση του προβλήματός του.
Βέβαια ίσως αντιτείνει κάποιος ότι η επίλυση κάποιου ιατρικού προβλήματος δεν είναι επικοινωνιακό θέμα, είναι θέμα γνώσης και εμπειρίας. Θέλω να πιστεύω ότι από όσα προηγήθηκαν έχουμε όλοι πειστεί ότι η επικοινωνία παίζει κομβικό ρόλο στην επίλυση του προβλήματος και στην καλύτερη άσκηση της ιατρικής. Η προσεκτική ακρόαση αυτών που απασχολούν τον ασθενή, η συναισθηματική του ευεξία, η ενθάρρυνσή του, η σωστή συνεργασία, η επίλυση αποριών, η επεξήγηση της ουσίας του προβλήματος και της στρατηγικής που θα πρέπει να ακολουθηθεί, η παρακολούθηση της εφαρμογής της, είναι μερικά από αυτά τα οποία μπορούν να βελτιωθούν με τη σωστή επικοινωνία ασθενούς- ιατρού.
Ο Καλός ιατρός και επικοινωνία με τον ασθενή: Μπορεί να ταυτιστεί συναισθηματικά ο ιατρός με τον ασθενή του;
Η σωστή επικοινωνία είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα του βαθμού που μπορεί να ταυτιστεί συναισθηματικά ο ιατρός με τον ασθενή του. Την εποχή βέβαια του απόλυτου ορθολογισμού είναι πολλοί αυτοί που δηλώνουν ότι δεν τους ενδιαφέρει τίποτε περισσότερο από το βιογραφικό του θεράποντα ιατρού τους. Αν κατέχει την ιατρική γνώση, αν είναι ιατρικά έμπειρος τότε μπορεί κάποιος να παραβλέψει το χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του. Θα μπορούσε να γίνει ανεκτή μια απαξιωτική συμπεριφορά προς τον ασθενή από ένα ικανό στην άσκηση της επιστήμης του ιατρό. Για κάποιον με μια τέτοια νοοτροπία. ο λόγος του Πλάτωνα στο έργο του Μενέξενος « πᾶσά τε ἐπιστήμη χωριζομένη [247a] δικαιοσύνης καὶ τῆς ἄλλης ἀρετῆς πανουργία, οὐ σοφία φαίνεται», φαντάζει ρομαντισμός μιας άλλης εποχής. Μήπως όμως δεν είναι απλοϊκή αλλά βαθιά πρακτική;
Δεν μπορεί να διαχωρίσει κάποιος την αρετή από την επιστήμη στον ολοκληρωμένο ιατρό.
Επιτρέψτε μου να εκφράσω στον επίλογο αυτής της απόπειρας οριοθέτησης των σχέσεων ασθενούς- ιατρού μερικές σκέψεις από τις εμπειρίες που απέκτησα από την άσκηση της ιατρικής επί τριάντα χρόνια σε πολλούς και διαφορετικούς χώρους. Δεν μπορεί να διαχωρίσει κάποιος την αρετή από την επιστήμη στον ολοκληρωμένο ιατρό. Ο γνώστης αλλά αδιάφορος ιατρός ποτέ δε μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστος για την επίλυση του προβλήματος του ασθενούς του. Αν κριτήριο είναι ο δικός του εγωισμός και η δίψα για το κέρδος, τη δικαίωση και προβολή και ο ασθενής είναι απλώς το μέσο για να γίνουν όλα αυτά, τότε γίνεται επικίνδυνος όσο προβεβλημένος και αν είναι.
Μπορεί η διαφήμιση, η προβολή και η εξωτερική εικόνα να παρασύρουν κάποιους ασθενείς προς ένα ιατρό αλλά θα πρέπει αυτοί να είναι πολύ προσεκτικοί όταν διαπιστώσουν αρνητικές ή αδιάφορες συμπεριφορές. Είναι εξίσου σημαντική η ενσυναίσθηση, το ήθος και η προσωπικότητα του ιατρού με όλα τα ακαδημαϊκά προσόντα που μπορεί να επιδείξει. Το ιδανικό είναι να τα συνδυάζει όλα αλλά όταν έχουμε να διαλέξουμε, νομίζω ότι πρέπει να διαλέγουμε το ήθος.
Ο έντιμος ιατρός,το συμφέρον του και το συμφέρον του ασθενή του.
Ο έντιμος ιατρός θα δώσει με υπευθυνότητα λύση αξιοποιώντας όσα μέσα υπάρχουν, ο αδιάφορος θα κάνει αυτό που τον συμφέρει. Και αυτό μπορεί συγκρούεται με τα συμφέροντα του ασθενή του. Δυστυχώς υπάρχουν ενδείξεις ότι οι νέοι και άφθαρτοι ιατροί χάνουν σιγά σιγά με τα χρόνια ένα μέρος της ικανότητάς τους να σχετίζονται με τους ασθενείς τους και να εκμαιεύουν με επιτυχία τους ψυχοκοινωνικούς προβληματισμούς τους (Helfer, R.E. 1970. An objective comparison of the pediatric interviewing skills of freshman and senior medical student, Pediatrics, 45, 623- 627).
Έτσι πολλές φορές, ως μη όφειλε, η πείρα φαίνεται να αντιμάχεται την συναισθηματική επάρκεια. Το ίδιο συμβαίνει και με την απόκτηση θέσεων και καταξίωσης στο ιατρικό στερέωμα. Ο έλεγχος της συναισθηματικής επάρκειας του ιατρού ελέγχεται κάθε στιγμή της συνεργασίας με τον ασθενή από τα εμφανή αλλά κυρίως από τις λεπτομέρειες. Δεν δηλώνονται, βιώνονται σε κάθε συνάντηση, στα εύκολα αλλά κυρίως στα δύσκολα. Είναι στη διακριτική ικανότητα του ασθενούς να κάνει την επιλογή του και αν διαπιστώσει ότι αυτή είναι λανθασμένη να τη διορθώσει.
Ο γιατρός πρέπει να είναι πρώτα από όλα άνθρωπος.
Μεγαλώσαμε με τη φράση «ο γιατρός πρέπει να είναι πρώτα από όλα άνθρωπος». Μπορεί να συνεχίζουμε να το πιστεύουμε αλλά πολλές φορές στην πράξη δεν το τιμούμε. Επηρεαζόμαστε από τα Μ.Μ.Ε., από τίτλους και αξιώματα και υποτιμούμε εκείνους που το ήθος τους δεν τους επιτρέπει να μπουν σε τέτοιους ανταγωνισμούς. Τους σεμνούς και ταπεινούς. Όμως πιστεύω ακράδαντα ότι αυτοί έχουν τεράστια δύναμη. Αυτοί είναι που τιμούν τον όρκο τους και διασώζουν τη συλλογική τιμή του κλάδου του αποτρέποντας τη μετατροπή του σε συντεχνία. Ίσως χρειάζεται περισσότερο ψάξιμο για να τους βρούμε. Όμως προκειμένου να κάνουμε μια αγορά ενός αντικειμένου, κάνουμε έρευνα αγοράς. Η υγεία μας δεν το αξίζει;
Ο καλός ιατρός και επικοινωνία με τον ασθενή,άρθρο του καρδιολόγου Νικόλαου Παναγιωτόπουλου για τις σχέσεις ιατρού-ασθενή.