Ελληνικά 
English 
Μη λεκτικά μηνύματα.
Σωματική επαφή και άγγιγμα.Ανάμεσα στα μη λεκτικά μηνύματα που ανταλλάσσουν ασθενής και ιατρός κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας τους, αυτό που φαίνεται ότι παίζει το μεγαλύτερο ρόλο στην εδραίωση μιας καλής συναισθηματικής σχέσης μεταξύ τους είναι η σωματική επαφή. Το άγγιγμα μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά κατευναστικό για άτομα που νοσούν και είναι δυνατό να μεταδώσει μηνύματα καθησυχασμού, ανακούφισης και φροντίδας.( Blondis, M.N., Jackson, B.E.,1977. Nonverbal communication with patients. New York, NY: Russel Sage Foundation).
Ίαση και σωματική επαφή.
Η άποψη ότι υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στην ίαση και στη σωματική επαφή έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα (Older, J.1984. Teaching tough at medical school. Journal of American Medical Association, 252, 931-933).
Αλλά και στην Αγία Γραφή πολλές φορές η ίαση έρχεται μετά από ένα άγγιγμα. Η άσκηση ελαφράς πίεσης στο σώμα επιφέρει συνήθως ένα αίσθημα χαλάρωσης, το οποίο συνοδεύεται από μείωση της διέγερσης σε επίπεδο φυσιολογίας αλλά και του επιπέδου των ορμονών που σχετίζονται με την εκδήλωση του στρες. (Field, T.M., 1996. Touch therapies of pain management and stress reduction. In RJ. Resnick and R.H. Rozensky (Eds.), Health physiology through the life span: Practice and research opportunities. Washington DC: APA).
Η επαφή να βασίζεται σε προϋπάρχουσα επικοινωνία ανάμεσα σε ασθενή και ιατρό.
Είναι πολύ σημαντικό όμως αυτή η κίνηση να είναι εδραιωμένη πάνω σε μια προσωπική σχέση και προϋπάρχουσα επικοινωνία ανάμεσα σε ασθενή και ιατρό γιατί αν είναι άκαιρη ή υπερβολική μπορεί να φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα. Όπως γίνεται και με άλλες μορφές μετα-επικοινωνίας, το ακριβές νόημα ενός αγγίγματος δεν γίνεται πάντα απόλυτα κατανοητό και μπορεί να παρεξηγηθεί αν δεν γίνει μέσα στο σωστό συναισθηματικό πλαίσιο. Μπορεί δηλαδή να μεταδώσει μηνύματα όχι εξίσου βοηθητικά. Για να γίνει κατανοητό αυτό θα αναφερθούμε σε μια μελέτη που αφορούσε 34 βιντεοσκοπημένες αλληλεπιδράσεις, οι οποίες παρουσίαζαν την πρώτη επίσκεψη των ασθενών στους καινούριους οικογενειακούς ιατρούς τους. (Larsen, K.M., Smith, C.K., 1981. Assessment of nonverbal communication in the patient- physician interview. Journal of Family practice, 12, 481-488).
Τα ευρήματα μιας μελέτης: όσο περισσότερο άγγιζαν οι ιατροί τους ασθενείς, τόσο λιγότερο ικανοποιημένοι ήταν οι ασθενείς από την επίσκεψη.
Για τους σκοπούς της μελέτης, εξετάσθηκε μόνο το αρχικό τμήμα της συνέντευξης κάθε επίσκεψης. Στην ανάλυση των αλληλεπιδράσεων συμμετείχαν εκπαιδευμένοι κριτές οι οποίοι μεταξύ άλλων κατέγραφαν αν και πόσες φορές ο ιατρός άγγιξε τον ασθενή. Μετά την επίσκεψη, κάθε ασθενής συμπλήρωσε ένα ερωτηματολόγιο, το οποίο μετρούσε το βαθμό ικανοποίησης του από την επίσκεψη. Το εύρημα της μελέτης που προκάλεσε έκπληξη ήταν ότι όσο περισσότερο άγγιζαν οι ιατροί τους ασθενείς, τόσο λιγότερο ικανοποιημένοι ήταν οι ασθενείς από την επίσκεψη. Οι ερευνητές πρότειναν ως εξήγηση γι’ αυτό το εύρημα το γεγονός ότι οι αλληλεπιδράσεις που αναλύθηκαν αφορούσαν την πρώτη συνάντηση ιατρού- ασθενούς.
Ως εκ τούτου, ήταν πιθανό οι ασθενείς να παρερμήνευσαν τη σωματική επαφή, εκλαμβάνοντάς την όχι ως ένδειξη υποστήριξης, αλλά ως ένδειξη επιβολής και ισχύος. Επομένως φαίνεται ότι οι ιατροί θα έπρεπε να είχαν εδραιώσει μια συναισθηματική σχέση με τους ασθενείς τους προτού τους αγγίξουν.
Ένα ακόμη εύρημα ήταν ότι οι ασθενείς που τους είχαν αγγίξει περισσότερο είχαν επίσης κατανοήσει λιγότερα απ’ όσα τους είχαν πει οι ιατροί, πιθανώς επειδή αυτή η επαφή κατά τη διάρκεια της πρώτης ιατρικής επίσκεψης τους αποσπούσε την προσοχή ή τους είχε φέρει σε δύσκολη θέση και αμηχανία.
Άγγιγμα: ένδειξη φροντίδας και μηνύματα ισχύος.
(Μη Λεκτικά Μηνύματα Σωματική Επαφή και άγγιγμα). Οι επαγγελματίες στο χώρο της υγείας φαίνεται ότι μερικές φορές μπορεί με το άγγιγμα εκτός από την ισχυρή ένδειξη φροντίδας και συμπαράστασης να μεταφέρουν μηνύματα ισχύος. (Henley, N.M., 1977. Body politics. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall). Οι άνθρωποι που αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία να αγγίξουν τους άλλους (ιδιαίτερα μάλιστα αν το άγγιγμα δεν ανταποδίδεται) θεωρούνται συχνά ισχυροί, κυριαρχικοί και διεκδικητικοί (Goldberg, M.A., Ktatz, B., 1990. The effect of nonreciprocated and reciprocated touch on power/dominance perception. Journal of Social Behavior and Personality, 5, 379-386).
Οι επαγγελματίες στο χώρο της υγεία αγγίζουν τους ασθενείς αλλά συνήθως δε συμβαίνει το αντίστροφο. Στην πραγματικότητα, αν κάποιος απλώσει το χέρι του και αγγίξει τον ιατρό πρώτος, προτού τον αγγίξει εκείνος, τότε είναι πολύ πιθανό να ακολουθήσει μια άχαρη και δυσάρεστη στιγμή διαπροσωπικής αμηχανίας. Το νόημα αυτού του αγγίγματος δε θα είναι τόσο σαφές όσο στην περίπτωση που ο ιατρός είχε την πρωτοβουλία αυτής της επαφής. (Di Matteo M.R., Martin L.R., 2011, Εισαγωγή στην ψυχολογία της Υγείας, Αθήνα, Πεδίο).
Η σωματική επαφή μεταξύ ασθενούς και ιατρού.
Από όλα αυτά καταλαβαίνουμε ότι η σωματική επαφή είναι ένα σημαντικό γεγονός που λαμβάνει χώρα ανάμεσα στον ασθενή και τον ιατρό που θα πρέπει να γίνεται αυθόρμητα, χωρίς επιτήδευση και να εκφράζει πραγματικά αισθήματα κατανόησης, συμπαράστασης και αγάπης. Η κατάχρηση αυτού του μέσου μπορεί να προκαλέσει άρνηση ή αμηχανία στον ασθενή και να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα αυτών που επιδιώκονται. Αν μάλιστα είναι ψεύτική και προσχηματική η σχέση τραυματίζεται σημαντικά πολλές φορές και ανεπανόρθωτα. Είναι θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει το επιστέγασμα μιας σωστά σφυρηλατημένης σχέσης, ισορροπημένης, μακράς και αμοιβαίας.