ΜΕΘ και γιατροί.Το 80% των ασθενών που πέθαναν εκτός ΜΕΘ είναι δική τους ευθύνη;
(ΜΕΘ και γιατροί) Αυτές τις ημέρες με τις χιλιάδες των θανάτων από κορονοϊό να συνεχίζονται να αυξάνουν και την πανδημία να βρίσκεται στο επίκεντρο της ατομικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής, πέρασε στα ψιλά μια πραγματικά συνταρακτική αντιπαράθεση. Ο υφυπουργός υγείας δήλωσε σε σχετική ερώτηση ότι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας ήταν διαθέσιμες αλλά οι ιατροί προτίμησαν να μην τις χρησιμοποιήσουν και έτσι το 80% των ασθενών που πέθαναν εκτός ΜΕΘ είναι δική τους ευθύνη. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των ιατρών απάντησαν αρκετά χλιαρά κατά τη γνώμη μου ότι αυτό δεν ισχύει και ότι είναι κατάπτυστο να επιρρίπτονται οι ευθύνες σε αυτούς και ο υφυπουργός απάντησε -όπως συμβαίνει πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις- ξανά ότι οι δηλώσεις του παρερμηνεύτηκαν. Όλα αυτά από πλευράς ιατρών και υπουργείου έχουν την εξήγησή τους αλλά επειδή τα θεωρώ πολύ σοβαρά θα ήθελα να βάλω στη συζήτηση τον κάθε αναγνώστη, ακόμη και τον τελείως ανυποψίαστο.
ΜΕΘ και γιατροί.Με απλά λόγια.Η εισαγωγή ενός ασθενούς σε ΜΕΘ.
Γι’ αυτό θα ήθελα με λίγα λόγια να εξηγήσω πως λειτουργεί στην πράξη η εισαγωγή ενός ασθενούς στη ΜΕΘ, και νομίζω ότι έχω κάθε δικαίωμα να το κάνω ως ειδικός μια που έχω πάνω από τριάντα χρόνια στη μάχιμη ιατρική, και από τη θέση του θεράποντος αλλά και από τη θέση του ιατρού και μάλιστα υπευθύνου ΜΕΘ, δύο ρόλων που εμπλέκονται στη διαδικασία αυτή άμεσα. Για την κατάσταση των ΜΕΘ στην Ελλάδα έχω γράψει πολύ πριν από την εμπειρία του κορονοϊού. Όποιος θέλει μπορεί να διαβάσει τη σχετική αρθρογραφία. Σήμερα θα ήθελα να ξεκινήσω από το Α και να φτάσω όσο πιο κοντά γίνεται στο Ω.
ΜΕΘ:Χώρος που φιλοξενεί βαριά πάσχοντες ασθενείς.
Η ΜΕΘ είναι ένας χώρος που φιλοξενεί ασθενείς, βαριά πάσχοντες, που η φάση της νόσου τους θέλει όχι απλώς στενή παρακολούθηση αλλά και υποστήριξη από μηχανήματα όπως ο αναπνευστήρας, το μόνιτορ παρακολούθησης καρδιακού ρυθμού και πιέσεως, ο προσωρινός βηματοδότης, η ενδοαρτική αντλία (ένα μηχάνημα άμεσης υποστήριξης της καρδιάς), ο τεχνητός νεφρός κλπ.
Είναι ένας χώρος που μπορεί όταν αξιοποιηθεί σωστά να δώσει το χρόνο που χρειάζεται ο οργανισμός να σταθεί και πάλι στα πόδια του και να ανακάμψει. Αν τη στιγμή που ο ασθενής που χρειάζεται ΜΕΘ δεν μπορεί να βρει διαθέσιμη θέση σε αυτή μπορεί να πεθάνει αν και θα μπορούσε να σωθεί. Όλοι βέβαια βλέποντας τη βαρύτητα της καταστάσεώς του θα δικαιολογήσουν το θάνατό του αλλά κανείς δε θα μπορέσει να προβλέψει τι θα γινόταν αν υποστηριζόταν από ΜΕΘ.
ΜΕΘ και γιατροί.Ο θεράπων γιατρός και ο γιατρός της ΜΕΘ.
Εδώ βρίσκεται και το κρίσιμο σημείο. Ο θεράπων πρέπει να καταλάβει πότε ο ασθενής του χρειάζεται ΜΕΘ και ο ιατρός της ΜΕΘ πρέπει να διαθέτει εμπειρία και μέσα για να τον υποστηρίξει. Κι έτσι αρχίζει το πρόβλημα. Πολλές φορές ελλείψει σχετικής εμπειρίας ένας ιατρός οποιασδήποτε ειδικότητας μπορεί να υποεκτιμήσει ή να υπερεκτιμήσει τη βαρύτητα της κατάστασης του ασθενούς του αλλά και ο ιατρός ΜΕΘ λόγω απειρίας ή έλλειψης κλινών να μη μπορέσει να ανταποκριθεί. Στη χώρα μας βέβαια η συζήτηση τις περισσότερες φορές εξαντλείται στο αν υπάρχουν διαθέσιμες κλίνες ΜΕΘ, χωρίς να εξετάζεται η ποιότητα και οι δυνατότητες μιας τέτοιας κλίνης.
Πολύ απλά. Ένας ασθενής με πνευμονία από κορονοϊό βρίσκει κρεβάτι σε ένα νοσοκομείο που τα καταργημένα χειρουργεία του προσωρινά μετονομάστηκαν για τις ανάγκες ΜΕΘ. Όμως στο πλαίσιο της νόσου του παρουσιάζει ανουρία λόγω οξείας νεφρικής ανεπάρκειας. Αλλά το νοσοκομείο δε διαθέτει τρόπο να τον υποβάλλει σε αιμοκάθαρση. Αυτός θα πεθάνει αλλά θα πεθάνει σε κλίνη ΜΕΘ και όλοι θα πανηγυρίζουμε ότι το σύστημα άντεξε. Η κάθε κλίνη ΜΕΘ πρέπει να πληεί προδιαγραφές οργανωμένου νοσοκομείου και αυτό είναι το ουσιαστικό που ξεχνάμε.
ΜΕΘ και γιατροί.Τί συμβαίνει όταν δεν υπάρχει ελεύθερη κλίνη ΜΕΘ; (Πριν τον κορονοϊό)
Ο θεράπων λοιπόν κρίνει ότι ο ασθενής χρειάζεται κλίνη ΜΕΘ. Όμως ελεύθερη κλίνη δεν υπάρχει. Τι θα κάνει; Μια λύση είναι να τον διασωληνώσουν οι ιατροί και να τον αφήσουν σε ένα απλό κρεβάτι με ένα αναπνευστηράκι που μόνο για ολιγόλεπτη μεταφορά ασθενών μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Ο ασθενής αυτός δε θα πεθάνει άμεσα από ασφυξία αλλά τις επόμενες μέρες θα καταλήξει γιατί φυσικά όλο αυτό είναι μια εγχώρια πατέντα όπως πολλές άλλες σε αυτό τον τόπο. Χιλιάδες ασθενείς κάθε χρόνο προ κορονοϊού πέθαιναν διασωληνωμένοι στο θάλαμό τους περιμένοντας άδικα κάποια πραγματική κλίνη ΜΕΘ, δίπλα σε περιπατητικούς ασθενείς με άλλα απλά προβλήματα, επισκέπτες τους που μπαινόβγαιναν και συζητούσαν αγνοώντας το παραβάν που τους έκρυβε από τους γύρω τους.
Ασθενείς σε λίστα του ΕΚΑΒ για κλίνη ΜΕΘ σε ιδιωτική κλινική.
Άλλοι πάλι ασθενείς έμπαιναν σε μια λίστα του ΕΚΑΒ για να βρεθεί κάποιο κρεββάτι τελικά σε μια μικρή ιδιωτική κλινική που για να επιβιώσει, χωρίς τα απαραίτητα μέσα, έκανε συμβάσεις με το κράτος και διατηρούσε μερικά κρεββάτια σε ΜΕΘ που δεν πληρούσαν τις απαραίτητες προδιαγραφές αξιοπρεπούς τουλάχιστον νοσηλείας. Φυσικά και αυτοί οι ασθενείς πέθαιναν αλλά κανένα δεν ενδιαφέρει να κρατήσει στατιστικές από τους θανάτους σε ιδιωτικές ΜΕΘ. Το παν είναι να λέμε ότι βρέθηκε κρεβάτι κι ας είναι πραγματικά του πόνου. Από την άλλη πλευρά σε ΜΕΘ μεγάλων ιδιωτικών νοσοκομείων παραμένουν άδεια κρεβάτια που όμως για να τα προσεγγίσει κανένας πρέπει να έχει πολύ μεγάλο βαλάντιο ή κάλυψη από ιδιωτική ασφάλεια. Τα κρεβάτια αυτά τα διαχειρίζεται ο ιδιωτικός τομέας για λογαριασμό του και είναι από αυτά που καμία κρατική αρχή δεν τολμά να πλησιάσει ακόμη και σε έσχατη ανάγκη.
Ο ασθενής πεθαίνει οταν δεν βρει ούτε και εικονικό κρεβάτι ΜΕΘ.
Τι θα κάνει λοιπόν ένας θεράπων όταν δε βρίσκει ούτε και εικονικό κρεβάτι ΜΕΘ; Μα θα αφήσει τον ασθενή να πεθάνει. Τι άλλο μπορεί να κάνει; Εδώ βέβαια αναπτύσσει κι αυτός τις δικές του άμυνες και τη δική του φιλοσοφία. «Μεγάλος ήταν, σοβαρό πρόβλημα είχε, και να έμπαινε στη Μονάδα ποιος ξέρει αν θα σωζόταν. Κι αν έβγαινε με κάποιο κουσούρι και επιβάρυνε την οικογένεια και ταλαιπωρείτο και ο ίδιος; Καλύτερα που πέθανε». Την επόμενη φορά μάλιστα ο ίδιος θεράπων θα το σκεφτεί πολύ πριν θέσει θέμα ΜΕΘ.
Καλύτερα θα σκεφτεί να μη μπούμε σε διαδικασίες και δημιουργήσουμε στην οικογένεια αντιδράσεις. «Ξέρετε, ο συγγενής σας είναι πολύ βαριά, δε νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε κάτι, καλύτερα εδώ που έφθασε να τον αφήσουμε να φύγει ήρεμα, να ξεκουραστεί ο καημένος». Πόσες φορές το άκουσα να λέγεται με την ψεύτικη αγάπη κάποιου που ενώ κρύβει ιδιοτέλεια καμώνεται τον φιλάνθρωπο. Υπάρχουν μάλιστα πολλοί ιατροί που θεωρούν άσκοπο να ασχολούνται με ασθενείς ηλικιωμένους και με πολλά προβλήματα. Κάποια φιλότιμη ειδικευόμενη μου παραπονέθηκε κάποτε ότι σε μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας ο επιμελητής της την επέπληξε που όλο το βράδυ ασχολήθηκε με «μια γριά που ήταν τελειωμένη». Δεν ασχολούμαστε με αυτούς της είπε.
Το κράτος δε μεριμνά και οι ιατροί αμύνονται και τελικά φταίει η ηλικία και η βαρύτητα του ασθενούς.
Να λοιπόν πως βρίσκει την ισορροπία του το σύστημα. Το κράτος δε μεριμνά και οι ιατροί αμύνονται και τελικά φταίει η ηλικία και η βαρύτητα του ασθενούς. Όλα αυτά θα μου επιτρέψετε να τα κάνουμε ως άσκηση-εφαρμογή όπως θα έλεγε και ένας μαθηματικός ή φυσικός στην παρούσα πανδημία. Αλλά θα το κάνουμε την επόμενη φορά και τότε θα καταλάβετε τι έλεγε ο υφυπουργός και γιατί οι ιατροί δεν τον αποστόμωσαν.