Νικόλαος Παναγιωτόπουλος

 

 

Κορονοϊός και ψυχική νόσος.Τα “κορονοπάρτυ”,το ακαταδίωκτο των ειδικών και τα sms μετακίνησης.

Να την αγαπάς την Άνοιξη.
Όχι μόνο για τα όμορφα και τα ανάλαφρα ρούχα που φοράς.
Μήτε για τους καταγάλανους ουρανούς που σου δωρίζει.
Αλλά για την Αναγέννηση που σε κάνει να ζεις.

Εκείνον τον γλυκό αέρα που δροσίζει την ψυχή σου.
Και εκείνον τον ήλιο που σου χαρίζει ζεστασιά.

Να της δίνεις γεύση λοιπόν.
Σαν εκείνη την βαριά και γλυκιά, που μόνο ο Έρωτας μπορεί να δώσει.

Και μην στεναχωριέσαι αν ξαφνικά χαθεί ή απλά δεν σου έρθει.

Διότι, την Άνοιξη αν δεν την βρεις, την φτιάχνεις

Οδυσσέας Ελύτης

Χριστός Ανέστη,

(Κορονοϊός και ψυχική νόσος) Το μήνυμα αυτό που πιστοί και άπιστοι μεταφέρουν ο ένας στον άλλο κρύβει την ελπίδα. Την ελπίδα της αναγέννησης και της αλλαγής. Τη ελπίδα του καινούριου και άφθαρτου, αυτού που όλοι ποθούμε να ζήσουμε. Είναι πολλοί που καταδικάζουν μετά βδελυγμίας τα περίφημα κορονοπάρτυ, των νέων κυρίως, ως ανεύθυνα και αχρείαστα. Αυτοί που κουνούν το κεφάλι επιτιμητικά στην ανάγκη των ανθρώπων να επικοινωνήσουν με το διπλανό τους, το συγγενή, το φίλο. Είναι και οι «ειδικοί» που από το ακαταδίωκτό τους πλέον μας κουνούν το δάκτυλο για την επιπολαιότητά μας.

Είναι και οι πολιτικοί που σε αυτόκλητο ρόλο παιδονόμου μας «παιδαγωγούν» με τα περίφημα SMS μετακίνησης που ορίζουν τους τελευταίους μήνες τη ζωή μας. Όμως ο άνθρωπος ασφυκτιά όταν χάσει την επικοινωνία του με τον άλλο. Εδώ καί πάνω από ένα χρόνο οι κυβερνώντες με δεκανίκι τους σε διατεταγμένη υπηρεσία υπαλλήλους τους που αυτοχρίστηκαν ως ειδικοί αλλά και με την τεράστια βοήθεια των ΜΜΕ που τέθηκαν -με το αζημίωτο- στη διάθεση της εξουσίας (κάποτε έλεγαν ότι έλεγχαν την εξουσία τώρα την υπηρετούν δουλικά) στέρησαν από τους ανθρώπους τη ζωντανή επικοινωνία. Τα ηλεκτρονικά μέσα έγιναν τα υποκατάστατα της επαφής και την ανθρώπινη σχέση αντικατέστησαν άψυχες οθόνες υπολογιστών.

Κορονοϊός και ψυχική νόσος. Η δαιμονοποίηση του συνανθρώπου.

Όμως το χειρότερο είναι ότι ο άλλος δαιμονοποιήθηκε, έγινε σύμβολο του θανάτου. Από αυτόν έρχεται το κακό. Από αυτόν κινδυνεύουμε. Τις ημέρες αυτές έζησα δύο απλά περιστατικά που όλοι θα έχουμε ζήσει παρόμοια. Στην ουρά για την είσοδο σε κάποιο πολυκατάστημα μια νέα κοπέλα με πλούσιο ντύσιμο και διπλή μάσκα  γυρίζει σε κάποιον που βρίσκεται πίσω της τουλάχιστον δύο μέτρα και του λέει «Σας παρακαλώ μη με πλησιάζετε».

Στην αυλή κάποιου ναού ένα ηλικιωμένο ζεύγος κάθεται σε ένα πεζουλάκι. Εμφανίζεται μια επίσης ηλικιωμένη κυρία υποβαστάζουσα μια άλλη ηλικιωμένη που είναι έτοιμη να καταρρεύσει. «Η κυρία δεν αισθάνεται καλά, μπορεί να καθίσει εδώ δίπλα για λίγο;» ρωτά. «Όχι, απαντά ο ηλικιωμένος, είναι μικρή η απόσταση. Να την πάτε αλλού». Ζήσαμε την πιο ψυχρή Ανάσταση της ζωής μας. Χωρίς μια θερμή χειραψία, ένα αναστάσιμο φιλί. Στη μοναξιά του ο καθένας ακόμη και αν βρισκόταν ανάμεσα σε πολλούς.

Παρατηρούνται σοβαρές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις στο σύνολο του πληθυσμού.

Όμως οι «ειδικοί» ξέχασαν ότι ο άνθρωπος δεν είναι σώμα. Έχει και ψυχή. Ίσως δεν είναι τυχαίο που το ξέχασαν γιατί την ψυχή τους την έχουν εμπορευτεί ήδη πολλά χρόνια τώρα και ξέχασαν πως υπάρχει. Άλλος στο χρήμα, άλλος στην εξουσία, άλλος στη φήμη, άλλος στην καριέρα. Όμως αυτή η πανδημία απέδειξε ότι έχουμε και ψυχή. Το είχαμε επισημάνει από καιρό. Ο πιο ύπουλος κίνδυνος δεν είναι η σωματική αλλά η ψυχική νόσος. Και δυστυχώς επιβεβαιωθήκαμε. Δεν είναι δικά μας τα στοιχεία που παραθέτουμε. Τα αλιεύουμε από τις επίσημες δημοσιεύσεις.

Μια σειρά από πρόσφατες έρευνες στη χώρα μας (Giannopoulou & Tsobanoglou, 2020, Peppou, Economou, Skali & Papageorgiou, 2020, Parlapani et al., 2020, Fountoulakis et al., 2021, Papadopoulou et al., 2021, Skapinakis et al., 2020) τεκμηριώνουν τις σοβαρές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις που παρατηρούνται στο σύνολο του πληθυσμού, είτε έχουν νοσήσει είτε όχι.

Κορονοϊός και ψυχική νόσος.Αύξηση στα ποσοστά ψυχικών νοσημάτων.

Μεταξύ πολλών άλλων ευρημάτων, αναδεικνύεται η αύξηση συμπτωμάτων αγχώδους διαταραχής έως και 45%, η κλινική κατάθλιψη στον γενικό πληθυσμό σε ποσοστό έως 9,31%, με ένα πλέον 8,5% να αντιμετωπίζει σοβαρή δυσφορία. Αυξημένο άγχος και συναισθήματα κατάθλιψης, συμπεριλαμβανομένων και των υποκλινικών περιπτώσεων, υπήρχαν σε περισσότερο από το 40% του πληθυσμού, όπως επίσης και υποτροπές σε άτομα που εμφάνιζαν ψυχιατρική νοσηρότητα πριν από την έναρξη της πανδημίας.

Η εικόνα των ερημωμένων πόλεων και περιοχών ενεργοποίησε οξείες αντιδράσεις στρες, όπως η αγωνία μήπως μολυνθεί κάποιος ή μολύνει άλλους, καθώς και φόβο και άγχος θανάτου. Η δεύτερη συνέπεια προέρχεται από την ανάγκη εγκλεισμού, η οποία οδήγησε σε εκτεταμένα βιώματα ανημποριάς, βαρεμάρας, άγχους, αγωνίας, ευερεθιστότητας και θυμού απέναντι στην απώλεια της ελευθερίας. Αυτές οι αντιδράσεις μπορεί να είναι απλά μια προσαρμογή στις νέες συνθήκες και όχι απαραίτητα παθολογικές. Μια άλλη  συνέπεια είναι οι πολυάριθμοι νεκροί από την COVID-19 στα υπερφορτωμένα νοσοκομεία. Νεκροί οι οποίοι, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ενεργοποίησαν περιπτώσεις περιπεπλεγμένου πένθους με κατάθλιψη και κίνδυνο αυτοκτονίας σε οικεία άτομα.

Μια ιστορία από την Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση.

Μια πολύ σημαντική ιστορία από την Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση περιγράφει γλαφυρά αυτό που ζούμε:

Ὁ Άγιος Μακάριος μαθητής του Αγίου Αντωνίου (301- 391 μ.Χ.)περπατοῦσε κάποτε στὴν ἔρημο, καὶ βρῆκε ἕνα κρανίο νεκροῦ πεταμένο στὸ ἔδαφος καὶ ὅταν τὸ κούνησε μὲ τὴν ράβδο του, τοῦ μίλησε τὸ κρανίο καὶ ὁ Ἅγιος του ἀπάντησε:

– Ποιὸς εἶσαι ἐσύ;
– Ἐγὼ ἤμουν ἀρχιερέας τῶν εἰδώλων καὶ τῶν εἰδωλολατρῶν ποὺ ἀπέμειναν σὲ αὐτὸν τὸν τόπο. Ἐσὺ δὲν εἶσαι ὁ Μακάριος ὁ πνευματοφόρος, ποὺ ὅποια ὥρα σπλαγχνισθεῖς τοὺς εὑρισκόμενους στὴν κόλαση καὶ εὐχηθεῖς γιὰ αὐτούς, ἀνακουφίζονται λίγο;
– Ποιὰ εἶναι ἡ ἀνακούφιση καὶ ποιὰ ἡ τιμωρία;
– Ὅσο ἀπέχει ὁ οὐρανὸς ἀπὸ τὴ γῆ, τόσο εἶναι τὸ πῦρ ἀπὸ κάτω μας, ἐνῶ στεκόμαστε μέσα στὸ πῦρ ἀπὸ τὰ ποδιὰ ἕως τὸ κεφάλι καὶ δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ δεῖ κανεὶς τὸν ἄλλον πρόσωπο μὲ πρόσωπο, ἀλλὰ τὸ πρόσωπο τοῦ καθενὸς εἶναι κολλημένο πρὸς τὴν πλάτη τοῦ ἄλλου. Ὅταν λοιπὸν ἐσὺ εὔχεσαι γιὰ μᾶς, τότε βλέπει κανεὶς λίγο το πρόσωπο τοῦ ἄλλου. Αυτή εἶναι ἡ ἀνακούφιση.

Καὶ κλαίγοντας ὁ Ἅγιος εἶπε:
– Ἀλίμονο στὴν μέρα ποὺ γεννήθηκε ὁ ἄνθρωπος ἂν αὐτὴ εἶναι ἡ ἀνακούφιση ἀπὸ
τὴν τιμωρία!

 

Κόλαση είναι η απομόνωση,η απουσία του άλλου.

Αυτή λοιπόν είναι η κόλαση. Η απομόνωση, η απουσία του άλλου. Έλεγε η μακαριστή γιαγιά μου με την απλή λαϊκή σοφία της «Παιδί μου, μόνος σου ούτε στον Παράδεισο». Ο απομονωμένος είναι δυστυχισμένος κι ας μην το ξέρει. Γι’ αυτό οι άνθρωποι σπάνε τις απάνθρωπες και παρατεταμένες καραντίνες αψηφώντας τους κινδύνους, ενάντια πολλές φορές στη λογική. Για να αναπνεύσουν. Για να κερδίσουν τη χαμένη εγγύτητα.

Δυστυχώς αυτό είναι κάτι που γίνεται ασύντακτα γιατί η συντεταγμένη εξουσία επιμένει στις λάθος επιλογές της που ήδη οδεύουν προς τις 11.000 αποδείξεις. Ας μη χάσουμε την ανθρωπιά μας. Ας μην αφήσουμε τη λογική να εξαφανίσει την ψυχή. Και τα δύο είναι απαραίτητα και μπορούν να συνεργάζονται αρμονικά, Ο άλλος δεν είναι η κόλασή μου αλλά η χαρά μου. Ας κλείσουμε με την ευχή που ξεκινήσαμε όπως την έχει συμπληρώσει ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ, ο άγιος παππούλης της Ρωσίας: «Χριστός Ανέστη  χαρά μου».