Νικόλαος Παναγιωτόπουλος

 

Τα τέρατα της ιστορίας δε γητεύονται
απ’ αυτόν που τα βρίζει
ή κλείνει τα μάτια του μπροστά τους,
αλλά απ’ αυτόν που ματώνει  τα χέρια του
-με κίνδυνο να σπαραχτεί-
χαϊδεύοντας τα νύχια τους

Σπύρος Κυριαζόπουλος

Έρευνα και δημόσια υγεία.

(Έρευνα και δημόσια υγεία) Από την αρχή της πανδημίας έγινε φανερό ότι πολλές από τις παθογένειες της οργάνωσης και της λειτουργίας των συστημάτων υγείας παγκοσμίως αλλά και σε μικρότερη κλίμακα στη χώρα μας, θα εμφανίζονταν κατά εντυπωσιακά γυμνό τρόπο. Και για τα θέματα οργάνωσης των νοσοκομείων και της πρωτοβάθμιας υγείας έχουμε γράψει ήδη αρκετά. Όμως εκείνο που πραγματικά σοκάρει είναι ο τρόπος που λειτουργεί η έρευνα και η παραγωγή και διάδοση της γνώσης.

Έρευνα και δημόσια υγεία.Τα πάντα ελέγχονται από ιδιωτικές εταιρίες.

Θα φανεί ίσως παράξενο στους μη μυημένους ότι τα πάντα στο χώρο της έρευνας ελέγχονται από τις ιδιωτικές πολυεθνικές εταιρείες. Ας πούμε λοιπόν ότι εγώ είμαι ένας επιστήμονας με λαμπρές σπουδές και επιθυμώ να κάνω έρευνα σε κάποια μεγάλο πανεπιστήμιο. Θα πρέπει να βρω κάποιον να τη χρηματοδοτήσει. Και αυτός ο κάποιος είναι μια μεγάλη φαρμακευτική ή άλλη εταιρεία που κινείται στο χώρο της υγείας. Η κρατική χρηματοδότηση δεν υπάρχει. Ούτε κάποιας μορφής ανεξάρτητη πηγή χρηματοδότησης.

Έρευνα και δημόσια υγεία.Το όφελος για την εταιρεία που χρηματοδοτεί την έρευνα.

Και φυσικά η χρηματοδότηση δε δίνεται αποκλειστικά για την εξέλιξη της γνώσης. Θα πρέπει να προκύπτει κάποιο όφελος για την εταιρεία που τη χρηματοδοτεί. Άμεσα ή έμμεσα. Και οι χρηματοδοτήσεις που χρειάζονται για τις μεγάλες έρευνες είναι σημαντικές τόσο γιατί πρέπει να συντηρηθεί ομάδα επιστημόνων και λοιπού προσωπικού όσο και τεχνολογία, χώροι, πειραματόζωα και άπειρα άλλα απαιτούμενα. Η όλη έρευνα όπως και το παρελθόν του επιστήμονα τίθενται κάτω από το μικροσκόπιο όπου καλό είναι ο ερευνητής να έχει κάποιες διαβεβαιώσεις ότι πέραν των επιστημονικών του ικανοτήτων είναι και συμβατός με το σύστημα στο οποίο κινείται.

Η έρευνα ξεκινά και προχωρεί αλλά ο επιστήμονας- ερευνητής έχει πια κάποιες υποχρεώσεις απέναντι στους χρηματοδότες του. Πρέπει να παρουσιάσει και να ενισχύσει με το κύρος του σε συνέδρια κάποιες από τις φαρμακευτικές ουσίες ή υλικά της εταιρείας, να παράγει κάποιες εργασίες για κάποια επιστημονικά περιοδικά και γενικότερα να συσφίξει τις σχέσεις του με την εταιρεία ανταποδίδοντας τη γενναιοδωρία της. Ας διευκρινίσουμε εδώ για όσους δεν έχουν καταλάβει ακόμη ότι και τα συνέδρια και τα επιστημονικά περιοδικά χρηματοδοτούνται από τις ίδιες εταιρείες.

Έρευνα και δημόσια υγεία.Οι περιπτώσεις από ανεξάρτητες πηγές χρηματοδότησης.

Ας πούμε ότι είμαι ένας πολύ δραστήριος άνθρωπος που δε θέλει να χρηματοδοτηθεί από τις μεγάλες εταιρείες αλλά βρίσκει μόνος του μια ανεξάρτητη πηγή χρηματοδότησης. Ακόμη και αν η έρευνα προχωρήσει ικανοποιητικά, θα είναι πολύ δύσκολο να μπορέσει να βρω  βήμα σε συνέδρια ή επιστημονικά περιοδικά κύρους ώστε να την παρουσιάσω.

Επομένως στην περίπτωση αυτή η έρευνα δε θα μπορέσει να αποκτήσει την έγκριση που χρειάζεται για να γίνει γνωστή και αποδεκτή από την διεθνή επιστημονική κοινότητα. Άρα αν θέλεις να κάνεις έρευνα πρέπει να προσδεθείς στο άρμα των εταιρειών. Το ίδιο φυσικά θα πρέπει να ισχύει αν θέλει κάποιος να πάρει μια σημαντική ακαδημαϊκή θέση στο πανεπιστήμιο ή σε κάποιο διεθνή οργανισμό υγείας.

Το παγκόσμιο σύστημα υγείας και οι ιδιωτικές εταιρίες.

Από όλα αυτά καταλαβαίνει κάποιος ότι το παγκόσμιο σύστημα υγείας που αποτελεί ένα πολύ ακριβό σπορ -ίσως το ακριβότερο από όλα- και  απαιτεί τεράστια κονδύλια για τη λειτουργία του έχει παραδοθεί στις ιδιωτικές εταιρείες. Αυτές βέβαια δεν το χρηματοδοτούν για λόγους αλτρουϊσμού αλλά αναμένουν πολλαπλάσια κέρδη. Οι χώρες που δε χρηματοδοτούν την έρευνα τελικά πληρώνουν πολλαπλάσια χρήματα για να χρησιμοποιήσουν το προϊόν της έρευνας. Οι εταιρείες με τις περίφημες πατέντες των προϊόντων τους κρατούν στα χέρια τους την υγεία της ανθρωπότητας και την πουλούν ακριβά.

Οι επιστήμονες και η πανδημία του κορονοϊού.

Ας έρθουμε λοιπόν στο θέμα της πανδημίας του κορονοϊού για να κατανοήσουμε βάσει όσων είπαμε μερικά πράγματα που ίσως μας έχουν κάνει εντύπωση. Βλέπουμε κάποιους επιστήμονες παγκοσμίως και στη χώρα μας να προβάλλονται ως αυθεντίες. Μάλιστα κάποιοι ενώ ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό έχουν αυθεντική άποψη για τα εγχώρια πράγματα και οι απόψεις τους υπερπροβάλλονται από τα ΜΜΕ. Αυτοί είναι μετρημένοι στα δάκτυλα και η παρουσία τους είναι αφόρητα επαναλαμβανόμενη σε κανάλια και ιστοσελίδες. Φυσικά με παραλλαγές επαναλαμβάνουν την ίδια άποψη που είναι η επικρατούσα.

Κάποιοι λίγοι υποστηρίζουν μια άλλη άποψη όμως αυτοί απειλούνται από τους επιστημονικούς τους συλλόγους, από τις συνδικαλιστικές τους ενώσεις αλλά και από τον ίδιο τον εισαγγελέα. Και βέβαια συστηματικά καταγγέλλονται ως ψεκασμένοι, εγκληματίες, γραφικοί και επικίνδυνοι. Και φυσικά αποκλείονται από όλα τα ΜΜΕ και όχι σπάνια υφίστανται διώξεις από τη δουλειά τους και μάλιστα κατά αριστοτεχνικό τρόπο ώστε να μην μπορούν να αποδείξουν ότι αυτές συνδέονται με τις απόψεις τους.

Η εξαφάνιση κορυφαίων επιστημόνων λόγω αντίθετης άποψης.

Η παγκόσμια δικτατορία στο χώρο της υγείας είναι αμείλικτη. Έχει καταφέρει να εξαφανίσει κορυφαίους λοιμωξιολόγους, ακαδημαϊκούς, νομπελίστες που προσπάθησαν να αρθρώσουν λόγο αμφισβήτησης. Στη Γαλλία μάλιστα κορυφαίος λοιμωξιολόγος απολύθηκε από όλες τις επιτροπές στις οποίες συμμετείχε έχασε και τις ακαδημαϊκές του θέσεις σε μία νύχτα.

Άλλοι που έκαναν τις λάθος δηλώσεις αναγκάστηκαν να αναιρέσουν και να ζητήσουν γονυπετείς συγγνώμη, όχι χωρίς συνέπειες στην εμπιστοσύνη που θα απολαμβάνουν ως «μη απόλυτα ελεγχόμενοι». Το σύστημα μπορεί να σε λιώσει σε μια στιγμή και να καταστρέψει την καριέρα σου σε ένα λεπτό. Και το κράτος βέβαια ως ουραγός όλων συμβαδίζει με τα ιδιωτικά συμφέροντα και με μια σκοτεινή διαπλοκή προσώπων και θεσμών κάνει ότι μπορεί για να περιβάλλει με κύρος τις πράξεις τους.

Όταν οι κορυφαίοι επιστήμονες με άλλη άποψη δεν μιλούν.

Έτσι υπάρχουν πολλοί κορυφαίοι επιστήμονες που ενώ έχουν άλλη άποψη δε μιλούν. Είναι απόλυτα κατανοητό ότι οι περισσότεροι δεν είναι διατεθειμένοι να δουν τη ζωή τους να καταρρέει στο λεπτό. Δυστυχώς είναι εντελώς ανυπεράσπιστοι. Έτσι η πλειοψηφία της επιστημονικής κοινότητας σε υψηλό επίπεδο δε μιλούν. Υπάρχουν βέβαια οι καλοθελητές που ενισχύουν τη θέση τους σε ακαδημαϊκό η οικονομικό επίπεδο και αμείβονται αδρά για την υπακοή τους. Γι’ αυτούς  η πανδημία απογείωσε τις φιλοδοξίες τους και το τίμημα που πλήρωσαν τους φάνηκε μικρό.

Υπέγραψαν τα πάντα και τα υποστήριξαν με προθυμία. Υπάρχουν αυτοί που προτίμησαν την αξιοπρέπειά τους και δε μίλησαν. Αυτοί είναι οι πιο πολλοί.  Υπάρχουν αυτοί που μίλησαν και έχασαν πολλά. Αυτούς τους θαυμάζω απεριόριστα και δηλώνω ότι δε θα μπορούσα να τους μιμηθώ. Και τέλος υπάρχουν και πολλοί που δεν έχουν να χάσουν και πολλά  -μια που έτσι και αλλιώς δεν είναι κάποιοι- πέραν από κάποιες προσωπικές απειλές ή μερικούς εκβιασμούς. Αυτούς το σύστημα τους έχει αποβάλλει έτσι και αλλιώς και δε θα μπορέσουν ποτέ να βρουν μια θέση της προκοπής. Σε αυτούς τους τελευταίους θεωρώ ότι ανήκω και εγώ και μου αρκεί που μπορώ και κοιμάμαι ήσυχος τα βράδια.